ชื่อสามัญ

Jun – Pha

   ชื่อวิทยาศาสตร์

Dracaena cochinchinensis (Lour.) S.C.Chen.

   ชื่อวงศ์

ASPARAGACEAE

   ชื่ออื่น ๆ

จันทน์ผา จันทน์ผา ลักกะจันทน์ จันแดง จันทร์แดง

   ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น ไม้พุ่มขนาดกลางหรือเป็นไม้ยืนต้น สูงประมาณ 1.5-4 เมตร ต้นโตเต็มที่อาจมีความสูงถึง 17 เมตร เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลอมเทา แตกเป็นร่องตามยาว ไม่มีกิ่งก้าน ใบจะออกตามลำต้น มักพบขึ้นตามป่า ภูเขาหินปูนสูง ๆ และมีแสงแดดจัด
ใบ ใบเดี่ยวออกเรียงสลับกับถี่ ๆ ที่ปลายกิ่ง ลักษณะของใบเป็นรูปยาวรีขอบขนาน หรือเป็นรูปแถบยาวแคบ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบแผ่เป็นกาบหุ้มลำต้น ขอบใบเรียบ กว้างประมาณ 4-5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 45-80 เซนติเมตร เนื้อใบหนากรอบ โคนใบจะติดกับลำต้นหรือโอบคลุมลำต้น ไม่มีก้านใบ
ดอก ดอกออกเป็นพวงช่อขนาดใหญ่ตามซอกใบและที่ปลายยอด ช่อจะโค้งห้อยลง มีความยาว ประมาณ 45-100 เซนติเมตร มีดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมากหลายพันดอก ดอกเป็นสีขาวนวล หรือขาวครีม ดอกมีกลิ่นหอม ตรงกลางมีจุดสีแดงสด กลีบดอกมี 6 กลีบ ดอกขนาด 0.7-1 เซนติเมตร ออกดอกช่วงเดือนกรกฎาคมถึงเดิอนสิงหาคม
ผล ออกผลเป็นช่อพวงโต ผลเป็นผลสดทรงกลมขนาดเล็ก อยู่รวมกันเป็นพวง ขนาด 1 เซนติเมตร ผิวผลเรียบ ผลอ่อนเป็นสีเขียวอมสีน้ำตาล ผลแก่เป็นสีแดงคล้ำ ภายในผลมีเมล็ดเดียว

   ถิ่นกำเนิด

มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทย

   การขยายพันธ์

เพาะเมล็ด แยกกอ

   การนำไปใช้ประโยชน์

ทรงพุ่มสวย ดอกมีกลิ่นหอม นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับ จัดสวนเป็นไม้ประธาน สวนหิน ปลูกเป็นกลุ่ม ส่วนของลำต้นที่เกิดบากแผลนานเข้าเปลี่ยนเป็นเนื้อสีน้ำตาลแดง ใช้เป็นส่วนประกอบในการปรุงน้ำยาอุทัย

   สรรพคุณ

ตำรายาไทยใช้แก่นที่รากลงสีแดงเป็นยาเย็น แก้ไขทุกชนิด แก้เหงื่อตก กระสับกระส่าย แก้ เลือดออกไรฟัน แก่นมีสรรพคุณบำรุงระบบภายในร่างกายคือหัวใจ